ATHENS NEWS AGENCY

Revirew of Historic Nicosia

Κύπρος: «Historic Nicosia» (Ιστορική Λευκωσία), ένα ενδιαφέρον βιβλίο για την ιστορία της κυπριακής πρωτεύουσας από την αρχαιότητα έως το 1960

Α. Βικέτου

Ιστορικοί και ακαδημαϊκοί συνεργάστηκαν για τη συγγαφή του βιβλίου, με τίτλο «Historic Nicosia» (Ιστορική Λευκωσία), που μόλις εκδόθηκε στα αγγλικά.

Το βιβλίο διαιρείται σε έξι κεφάλαια, που αναφέρονται στις μεγάλες εποχές της Λευκωσίας από την αρχαιότητα έως το 1960. Οι συγγραφείς βασίστηκαν στις κλασικές πηγές, καθώς και στις πιο πρόσφατες πληροφορίες, όπως αυτές προκύπτουν από τη μελέτη των αρχαίων εγγράφων και αρχαιολογικών ευρημάτων. Κάθε κεφάλαιο περιέχει πλούσιο υλικό έγχρωμων και μαυρόασπρων φωτογραφιών, χαρτών και εικονογραφήσεων, κάποια από τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά.

Το βιβλίο εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο «Rimal Publications» και την επιμέλεια του έκανε ο δρ. Δημήτρης Μιχαηλίδης, καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, αντιπρόεδρος της Ιστορικής Εταιρείας Κύπρου και πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση των Ψηφιδωτών. Στον πρόλογο της έκδοσης ο κ. Μιχαηλίδης επισημαίνει ότι «παραδόξως και παρά το γεγονός ότι η Λευκωσία είναι η πρωτεύουσα της Κύπρου, τουλάχιστον από την εποχή των Φράγκων, είναι η λιγότερο γνωστή από τις μεγάλες πόλεις του νησιού».

Επίσης, σημειώνει ότι προσπάθεια των συγγραφέων ήταν να δώσουν την πληρέστερη, κατά το δυνατόν, καταγραφή του οικισμού, γνωστού με ονόματα ακαταχώρητα, όπως Λέδροι (και οι παραλλαγές τους), Καλλινικησέων πόλις, Λευκοί Θεοί, Λευκουσία, Leukousia, Λευκούπολις, Καλλινίκησις, Λευκωσία, και Lefkosa - που είναι η πόλη που σήμερα ονομάζεται Λευκωσία (Nicosia)».

Ο κ. Μιχαηλίδης τονίζει ότι πρόκειται για «το πρώτο βιβλίο που ασχολείται με όλες τις περιόδους της ιστορίας της Λευκωσίας, καθώς και με τη διαχρονική ανάπτυξή της, με συνεχείς αναφορές σε πολλούς από τους ηγεμόνες του νησιού και αξιωματούχους της πόλης. Αυτό ήταν μία καλή ευκαιρία για να ετοιμάσουμε και να δημοσιεύσουμε, για πρώτη φορά, καταλόγους με τα ονόματα των κυβερνητών, μητροπολιτών, βισκούντηδων (επάρχων), αρχιεπισκόπων, μουφτήδων, δραγουμάνων, δημάρχων, κ.ά., οι οποίοι παρατίθενται σε Παραρτήματα στο τέλος κάθε συναφούς κεφαλαίου».

Άλλο νέο στοιχείο της συγκεκριμένης έκδοσης, σύμφωνα με τον δρα Μιχαηλίδη, είναι η ετοιμασία τοπογραφικών χαρτών της Λευκωσίας, για την κάθε υπό επισκόπηση περίοδο, όπου επισημαίνονται τα μνημεία τα οποία αναφέρονται στο κείμενο. Οι χάρτες σχεδιάστηκαν από τον Άθω Αγαπίου (με τη συνδρομή του Philippe Trelat, για ό,τι αφορά τον Μεσαίωνα και την περίοδο της Αναγέννησης).

Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου έχει τίτλο «Λευκωσία από τις αρχές μέχρι τη ρωμαϊκή Λήδρα» και είναι γραμμένο από τον Δ. Μιχαηλίδη και τη δρα Δέσποινα Πηλείδη, έφορο Μουσείων του Τμήματος Αρχαιοτήτων.

Το δεύτερο κεφάλαιο έχει τίτλο «Βυζαντινή Λευκωσία 650-1191» και είναι γραμμένο από τον Τάσο Παπακώστα, σύμβουλο στο τμήμα Βυζαντινού Πολιτισμού στο King College του Λονδίνου.

Το τρίτο κεφάλαιο, με τίτλο «Φραγκοκρατία και Ενετική Λευκωσία 1191-1570» έχει γραφτεί από τους δρα Νικόλαο Κουρέα, ανώτερο ερευνητή του Κυπριακού Κέντρου Ερευνών, Gilles Grivaud, καθηγητή Μεσαιωνικής Ιστορίας του Μεσογειακού Κόσμου στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν, και Chris Schabel, καθηγητή Μεσαιωνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου.

«Η Λευκωσία υπό Οθωμανική κυριαρχία, 1570-1878 Μέρος Ι» είναι ο τίτλος του τέταρτου κεφαλαίου, το οποίο έγραψαν οι Ιωάννης Θεοχαρίδης, καθηγητής Τουρκικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου, και Θεοχάρης Σταυρίδης, επίκουρος καθηγητής Τουρκικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου.

Η Ευφροσύνη Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου, καθηγήτρια Λαϊκής Τέχνης και Αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου, έγραψε το πέμπτο κεφάλαιο με τίτλο «Η Λευκωσία υπό Οθωμανική κυριαρχία, 1570-1878, Μέρος ΙΙ»

Το έκτο και τελευταίο κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Η Λευκωσία υπό Βρετανική κυριαρχία, 1878-1960» είναι γραμμένο από τη δρα Νταϊάνα Μαρκίδη, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μελετών της Κοινοπολιτείας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Τρίτη, 6 Νοεμβρίου στην Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, και σε αυτή θα μιλήσουν ο δρ Νικόλας Μπακιρτζής, αναπληρωτής καθηγητής Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Κέντρο Αρχαιολογικής Έρευνας στο Ινστιτούτο Κύπρου, ο δρ Μιχάλης Ολύμπιος, λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και η δρ Ρίτα Σεβέρη, Ιστορικός Τέχνης.